Studeren op studiekosten
En opeens zoemt het overal om je heen: kids die volgend schooljaar gaan studeren, ouders die gaan kijken wat dat nu eigenlijk kost, die studie en ouders die naar hun jonge kroost kijken en denken: moet ik ook niet wat opzij gaan leggen voor de studie later…?!
Studiekosten. Sinds het definitieve besluit om met ingang van het nieuwe schooljaar de studiefinanciering drastisch aan te passen, komt het eigenlijk in ieder gesprek, privé of zakelijk wel ter sprake. Alleen al de nieuwe naam het “sociaal leenstelsel” zorgt al voor veel gespreksstof. En terecht: persoonlijk zie ik er ook heel weinig sociaals in… Maar goed, creatieve namen doen het altijd goed, als je als overheid iets impopulairs wilt invoeren!
Hoogste tijd dus voor wat inzicht en overzicht:
- Wat betekent de nieuwe regeling voor studenten?
- Hoeveel schuld zullen ze gaan opbouwen?
- En –als je nog jongere kinderen hebt- hoeveel zou je daar eigenlijk voor moeten sparen (of beleggen)?
Je kunt er veel over lezen op sites van de overheid en het DUO (Dienst uitvoering Onderwijs), maar ik geef je hier even de “highlights”.
Wat is de belangrijkste wijziging? Uiteraard het feit dat de basisbeurs wordt vervangen door een lening (sorry, het “studievoorschot”…). Dat betekent dat nieuwe studenten tot een bedrag van ruim € 1.000 per maand kunnen/moeten lenen om hun studie te betalen. Pijnlijk voor bestaande studenten: dat geldt ook voor hen, zodra ze –na 3 jaar- hun “master” gaan doen (en dat doet bijna iedereen).
Wat andere aanpassingen:
- de aanvullende beurs blijft bestaan en wordt zelfs met € 100 per maand verhoogd tot maximaal € 365 per maand (voor ouders met een gezamenlijk inkomen tot € 46.000).
- De OV-kaart voor studenten blijft bestaan en vanaf 2017 krijgen ook studenten onder de 18 deze kaart.
- De termijn om de lening terug te betalen wordt verlengd tot 35 jaar (nu 15 jaar) en het maximaal percentage dat jaarlijks afgelost moet worden wordt 4% (nu 12%). Klinkt sympathiek en is wellicht nodig, maar ook heel erg verkeerd: schulden worden hierdoor gewoon en neem je je hele leven mee; een gevaarlijke ontwikkeling in de zo nodige financiële opvoeding.
- De geschatte besparing van 1 miljard gaat terug het onderwijs in. Althans: volgens de regering. Ik persoonlijk geloof daar helemaal niets van: niet meer dan een mooie politieke belofte om genoeg medestanders te vinden die deze wijziging dan zouden steunen…
En dan wordt de vraag natuurlijk: hoeveel (extra) schuld zullen de nieuwe studenten gaan opbouwen? Hierover lopen de geschatte bedragen nogal uiteen. De basisbeurs bedraagt nu nog ruim € 100 per maand voor thuiswonenden en bijna € 300 per maand voor uitwonenden. Maar het is niet duidelijk of iedereen die nu een basisbeurs heeft straks ook dit bedrag gaat lenen. Doen ze dat wel, dan betekent dat een lening (bij een studieduur van 5 jaar) van circa € 6.000 tot € 18.000.
Daarbij komt dat er al flink geleend wordt: Momenteel leent een derde van de studenten naast de basisbeurs ruim € 350 per maand, waardoor ze gemiddeld een studieschuld van ongeveer €18.000 opbouwen (bij een studieduur van 4 jaar).
Nou, fikse bedragen dus…sta je ervoor –als ouders en/of studenten- dan heb je niet veel te kiezen. Heb je echter nog jonge kinderen, dan kan ik me voorstellen dat je hier wel een potje voor wilt reserveren. Waar moet je dan rekening mee houden?
Laten we eens uitgaan van een kind dat 5 jaar gaat studeren, waarbij je als ouders ervoor kiest om maximaal € 500 per maand te willen bijdragen in de studie. Dat betekent dus een spaarpot van zo’n € 30.000…! Heb je dat nu of straks niet in een oude sok, dan is het wellicht slim om hiervoor te gaan sparen. Hier heb je een handig tabelletje:
Tijd om te sparen | rente/rendement | spaarbedrag |
Per jaar | per maand | |
15 jaar | 0% (rente=inflatie) | € 165 |
15 jaar | 2% | € 145 |
15 jaar | 4% | € 120 |
10 jaar | 0% (rente=inflatie) | € 250 |
10 jaar | 2% | € 225 |
10 jaar | 4% | € 205 |
5 jaar | 0% (rente=inflatie) | € 500 |
5 jaar | 2% | € 475 |
5 jaar | 4% | € 450 |
De boodschap is helder: als je nog de tijd hebt om te sparen: gebruik die dan!
En wat ook helder (en heel logisch) is: hoe meer rente/rendement je krijgt, hoe lager je spaarbedrag kan zijn. Maar ja, momenteel is een rente van 0% toch echt een stuk reëler dan 4% op een spaarrekening.
Dat betekent dat als je kiest voor meer rendement, je ook kiest voor meer risico: want je zult dan toch echt moeten gaan beleggen. En of dat verantwoord is, hangt onder andere af van de tijd die je nog hebt voordat je het geld nodig hebt, en uiteraard de soort beleggingen waar je voor kiest.
Wil je meer weten over de keuze “sparen of beleggen”? Dat kan, want daar heb ik al eens een uitgebreid blog over geschreven, veel leesplezier…!
Goed, nu je weet waar je aan toe bent, geeft dat waarschijnlijk/hopelijk wat meer rust. Kun je mooi de aandacht richten op bv. studiekeuze en kamers zoeken. Of luiers verschonen, of oppassen, als jouw (klein)kind nog wat jaartjes te gaan heeft voor hij of zij mogelijk in de collegebanken kruipt…!
3 Comments on “Studeren op studiekosten”
Om te beginnen vind ik het uitgangspunt van het stuk verkeerd. Het geeft alleen weer wat studeren kost, en niet wat het oplevert. Over het algemeen zullen hoogopgeleiden een beter salaris krijgen dan laagopgeleiden. De studie betaalt zich over het algemeen terug. Maar dat terzijde.
Als je de situaties vergelijkt, moet je het wel goed doen. De huidige op-kamers-wonende studenten moeten ook met de ”oude” basisbeurs lenen om rond te kunnen komen, alleen het bedrag is met het nieuwe leenstelsel hoger geworden, van ca. €750 naar €1000 (+33%). De ‘’oud’’ student moet het bedrag in een veel kortere tijd, met meer rente onder ongunstigere voorwaarden terugbetalen. Dus het nieuwe leenstelsel is een stuk aangenamer geworden wat betreft rentepercentages en terugbetaaltijd.
Wanneer het geleende geld slim opzij wordt gezet, kan het meer rente opleveren dan dat er over betaald moet worden. Dit betekent dus ook dat het geld van een ouder op de spaarrekening meer rente vangt, dan de rente die het kind over de studieschuld moet betalen aan de overheid. De te betalen rente bij DUO vanaf januari 2015 tot januari 2020 bedraagt 0,12%, terwijl een gemiddelde te ontvangen rente op een spaarrekening tussen de 1,0% en 1,5% ligt.
Stel je betaalt op de laatste studiedag van je kind de gehele studieschuld in 1 keer af (dat mag), dan kun je van de opgebrachte rente je kind mee op vakantie nemen!
Dus laat je kind massaal lenen, zet het desnoods opzij, dit levert meer geld op dan dat het kost! Mijn ouders hebben mij heel mijn studententijd alles laten lenen, niet omdat ze het niet konden betalen, maar omdat lenen financieel voordeliger was dan voorschieten. Ze hebben er zelfs geld op verdiend.
Tot slot citeer ik: ‘’schulden worden hierdoor gewoon en neem je je hele leven mee; een gevaarlijke ontwikkeling in de zo nodige financiële opvoeding.’’
Bij het nemen van een hypotheek ga je dezelfde voorwaarde aan. Persoonlijk vind ik een investering in mijn persoonlijke ontwikkeling zoals een studie belangrijk. Zou u iedereen adviseren om een huis te huren, omdat het geld lenen voor een hypotheek een gevaarlijke ontwikkeling is?
Inmiddels ben ik 25 jaar oud, heb ik 6,5 jaar gestudeerd, een studieschuld van meer dan €50.000,- opgebouwd (volgens het oude leenstelsel), en ga ik dankzij mijn persoonlijke ontwikkeling, mede dankzij mijn studie, een hele goede toekomst tegemoet.
Beste Tim,
dank voor je aandacht en opmerkingen! Uiteraard hebben alle zaken twee kanten. In een blog kun je niet alles bespreken en nuanceren, maar met dit soort opmerkingen komen we er wel. Ik zeg niet dat ik het eens ben met al je opmerkingen, maar dat hoeft ook niet.
Wel even waarom ik nadruk leg op het gevaar van lenen. Ik geef veel gastles aan jonge studenten. Daar merk ik dat ze (nog) niet geleerd hebben met geld om te gaan en zeker als de ouders er niet nauw bij betrokken zijn komen ze toch vrij regelmatig in de problemen door te veel te lenen zonder te realiseren wat de consequenties zouden zijn…
Veel succes in je toekomst en graag tot een volgend blog!
hartelijke groet,
Hubrien
Op zich een goed onderwerp om te bespreken. En laten we het eens zijn: de beste schuld, is geen schuld. Echter ik vind het lenen voor zoiets belangrijks als je toekomst verre van problematisch.
Zelf ondervonden dat het meedragen van een forse studieschuld van > 20.000 euro geen probleem hoeft te zijn. Sterker nog het maakt je heel bewust van het feit dat een studie niet gratis is en geen wegwerpartikel, maar iets waar je heel bewust over moet nadenken en keuzes in moet maken. Anders heeft het nadrukkelijk financiele gevolgen. Over financiele educatie gesproken.
Bespreek dit vooral met jongeren en laat dit prevaleren bij hen boven het maken van schulden voor echte wegwerpartikelen.